We lezen er veel over in verschillende media: als zzp’ers word je straks verplicht om je te verzekeren tegen langdurige arbeidsongeschiktheid. Maar wanneer is straks? En waarom wordt die verplichte verzekering eigenlijk ingevoerd? In dit artikel beantwoorden we de 5 meestgestelde vragen over de verplichte AOV.

Auteur: Marianne van de Werken

Ben ik echt verplicht om een AOV af te sluiten of zijn er alternatieven?

Naast de reguliere AOV die je nu ook al kunt afsluiten, bestaan verschillende alternatieven zoals Broodfondsen. Bij een Broodfonds verzeker je je niet tegen arbeidsongeschiktheid, maar ontvang je een schenking van de medeleden op het moment dat je uitvalt door ziekte. De schenkingen die je via het Broodfonds ontvangt, duren maximaal twee jaar en om die reden is een Broodfonds geen alternatief voor de verplichte AOV.

Je krijgt wel een vrijstelling voor de verplichte AOV als je zelf een reguliere AOV bij een verzekeraar afsluit. Je kunt dan zelf kiezen bij welke verzekeraar jij je wilt verzekeren en welke voorwaarden je aan de verzekering verbindt. Het belangrijkste voordeel is dat je zo zelf invloed kunt uitoefenen op de hoogte van de premie, door bijvoorbeeld te spelen met de wachttijd en het verzekerd inkomen.

Wat vooral van belang is om te weten, is dat je niet gedwongen wordt om een verplichte AOV af te sluiten, maar dat het straks wel verplicht is om een verzekering te hebben voor arbeidsongeschiktheid. Heb je nog niets geregeld, dan is dit een mooi moment om je daar verder in te verdiepen. Bij Yezzer kun je reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen met elkaar vergelijken. Omdat zij met meerdere verzekeraars collectiviteitskorting hebben bedongen, kun jij ook profiteren van deze kortingen en kan het zelfs rendabel zijn om je huidige AOV over te zetten naar Yezzer.

Per wanneer gaat de verplichte AOV in?

Op dit moment kunnen we hier nog geen datum voor noemen. De verplichte AOV is nog niet vastgelegd in de wet en om dit wel voor elkaar te krijgen, zijn eerst een aantal wetswijzigingen nodig. Die wetswijzigingen kosten behoorlijk wat tijd en ook het proces om het ook na het vastleggen in de wet tot uitvoering te brengen, zal behoorlijk wat tijd in beslag nemen. De verwachting is dat de verplichte AOV daarom pas in 2024 zal worden ingevoerd.

Maar je loopt natuurlijk altijd het risico om al voor de invoering arbeidsongeschikt te worden. En als je daarvoor nog niets geregeld hebt, dan kan dit je behoorlijk in de problemen brengen. Want zonder AOV ben je bij arbeidsongeschiktheid al snel aangewezen op de bijstand voor zelfstandigen ofwel het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). Voor veel ondernemers betekent dit een behoorlijke teruggang in de inkomsten. Wil je weten wat jij als ondernemer kunt doen als je wel in deze situatie terecht komt? Wij schreven eerder al dit artikel over waar zzp’ers in zwaar weerZzp’er in zwaar weer kunnen aankloppen.

Wil je nu al wel vast je AOV regelen, zodat je bij arbeidsongeschiktheid verzekerd bent van een inkomen? Bij Yezzer garanderen ze je dat ze jouw AOV kosteloos omzetten zodat deze aan de wettelijke vereisten voldoet, als blijkt dat dit door de invoering van de verplichte AOV nodig is.

Waarom komt er een verplichte AOV?

Uit cijfers blijkt dat gemiddeld 10% van de ondernemers arbeidsongeschikt raakt. Kijk maar eens naar je eigen netwerk. Hoeveel ondernemers ken je? En als 1 op de 10 ondernemers arbeidsongeschikt raakt, hoeveel mensen in jouw omgeving zijn dat dan? Misschien schrik je van dat aantal, maar veel schrikbarender is het dat zo’n 80% van de zelfstandigen niets geregeld heeft voor als hij arbeidsongeschikt raakt.

80 procent! Al die ondernemers zullen bij arbeidsongeschiktheid dus eerst hun spaargeld moeten aanspreken en als ze dat niet hebben of als het op is, dan vallen ze terug op de bijstand. Bij de vraag hierboven stipten we al even aan dat de bijstand geen vetpot is en dan drukken we ons nog zacht uit. Het klinkt heel redelijk als mensen zeggen dat je gewoon moet besparen als je inkomsten teruglopen, maar je woonlasten zullen voor een belangrijk deel zijn afgestemd op je huidige inkomen. Wil je dan echt het risico lopen dat je straks je huis moet verkopen en driehoog-achter moet gaan wonen, omdat je arbeidsongeschikt bent geraakt? Dan sla je jezelf toch ook wel voor het hoofd dat je daar niets voor geregeld hebt.

Omdat spijt altijd te laat komt en we weten dat zo veel ondernemers niets geregeld hebben bij arbeidsongeschiktheid, is nu het plan ontstaan om de verzekering te gaan verplichten. De verplichte AOV moet voorkomen dat zelfstandigen in de bijstand terecht komen.

Wat kost de verplichte AOV?

Wat de exacte kosten van de verplichte AOV zullen zijn, is op dit moment nog niet duidelijk. Dat heeft ermee te maken dat de verplichte AOV nog verder in de wet uitgewerkt moet worden. Wat we al wel zeker weten is dat het een inkomensafhankelijke premie zal zijn. Dat betekent dus dat de premie voor iedereen anders is. Een ander punt dat vermoedelijk van invloed zal zijn op de hoogte van de premie, is de eigenrisicoperiode. De eigenrisicoperiode is de periode waarin je geen aanspraak kunt maken op een uitkering. We noemen deze periode ook wel de wachttijd. De standaard wachttijd zal waarschijnlijk worden gesteld op een jaar. Dat betekent dat je bij arbeidsongeschiktheid het eerste jaar zelf je broek moet ophouden. De uitkeringsinstantie zal immers pas na een jaar gaan uitkeren. Je kunt er daarom ook voor kiezen om de wachttijd te verkorten en in ruil daarvoor een hogere premie te betalen.

Net als nu bij de reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekering, kun je er bij de verplichte AOV ook voor kiezen om de wachttijd te verlengen tot maximaal twee jaar. Kies je voor een langere wachttijd, dan zal de verzekeringspremie lager zijn.

Een belangrijk verschil met de reguliere AOV is dat de uitkering van de verplichte AOV voor veel mensen een stuk lager zal zijn. Deze is namelijk gemaximeerd op het sociaal minimum en dit betekent dus zo’n €1.650 bruto per maand. Waarom zo’n verzekering dan toch een vooruitgang is ten opzichte van de bijstand? Bij een bijstandsuitkering wordt ook het inkomen van een partner meegenomen en moet je in veel gevallen eerst je spaargeld aanspreken voor je een uitkering ontvangt. In het geval van de verplichte AOV is dat dus niet zo.

De Belastingdienst zal de premie voor de verplichte AOV gaan innen en de uitbetaling van de uitkeringen vindt plaats via het UWV.

Wat kost een reguliere AOV?

Anders dan bij de verplichte AOV, heb je bij een reguliere AOV veel meer invloed op de hoogte van de premie. Bij een reguliere AOV wordt er in eerste instantie gekeken naar het soort werk wat je doet. De premie voor iemand die alleen achter een computer vanuit huis werkt, zal lager zijn dan voor iemand die dagelijks op een bouwplaats werkt. Het risico dat deze laatste persoon iets overkomt, is op basis van de statistieken immers een stuk hoger.

Andere aspecten die van invloed zijn op de hoogte van de premie van de reguliere AOV zijn de wachttijd en de hoogte van de uitkering die je bij arbeidsongeschiktheid wilt ontvangen. Ook de vraag of je bereid bent om ander werk te accepteren als dat nog wel binnen de mogelijkheden past, kan de hoogte van de premie beïnvloeden. Bij de verplichte AOV ben je overigens verplicht om ander werk te accepteren als dit binnen de mogelijkheden ligt en is dit niet van invloed op de hoogte van de premie.

Tot slot is ook de eindleeftijd waarop je een uitkering wilt ontvangen van invloed op de premie. Heb jij bijvoorbeeld een lijfrentepolis die op je 60e vrijkomt en weet je zeker dat je vanaf die leeftijd in je levensonderhoud kunt voorzien, zelfs als je arbeidsongeschikt raakt, dan kun je dit doorgeven aan de verzekeraar. Dit scheelt in de premie.

Op de website van Yezzer kun je een premievergelijking doen voor reguliere AOV’s. Je vult dan zelf de door jouw gewenste voorwaarden in en Yezzer vergelijkt voor jou verschillende reguliere AOV’s. Wil je na de premievergelijking direct een verzekering afsluiten, dan regel je dit met of zonder advies meteen via dezelfde website. Omdat Yezzer met een groot aantal partijen collectiviteitsafspraken heeft gemaakt, profiteert je bovendien direct van een korting op je arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Noot van de redactie:
Wil je de ontwikkelingen over de verlichte AOV op de voet volgen, houd dan de website van de Rijksoverheid nauwlettend in de gaten. Hierop lees je de meest recente informatie over de verplichte AOV.