Globalisering en de digitale revolutie zorgen ervoor dat onze taal doorspekt wordt met Engelse woorden en termen, vooral in het bedrijfsleven. Engels is hot, maar is dit een vervuiling van onze taal of juist een positieve ontwikkeling? Journalist Jaël Niesink dook er eens in.
Auteur: Jaël Niesink

In de zakelijke wereld zie je het steeds vaker. ‘Een zakelijk event met keynote speakers en een masterclass in pitchen.’ En zo kan ik nog wel tientallen voorbeelden noemen. We ontkomen er niet meer aan. Is het de trend van de 21^ste eeuw of is dit toch echt blijvend? Ikzelf ben redelijk met het Engels opgevoed. Bij ons thuis keken wij Engelse films in het Engels, in groep acht begon ik met het lezen van Engelse boeken. Tegenwoordig gaat het een stapje verder. Veel middelbare scholieren krijgen tweetalig onderwijs en worden nog meer doodgegooid met Engelse termen dan ik op die leeftijd.

Let’s make things better’

Engels is jong, Engels is hip. Ik hoor het als ik door de stad loop. Dan hoor ik meisjes kletsen “Ja, en toen was ik echt like oh my god, dit is echt zó embarrassing. Het is daarom ook een natuurlijke reactie dat bedrijven en ondernemers dit overnemen. Zij willen ook hip zijn. Phillips publiceert zijn jaarrapporten alleen nog maar in het Engels. Hun slogan is ‘Let’s make things better’ (in plaats van ‘laten we dingen beter maken’).

De verengselsing heeft ook te maken met de automatisering (e-mails, hacken, spammen) en met modeverschijnselen uit de Verenigde Staten. Winkels hebben geen uitverkoop, maar een sale. En televisiezenders hebben programma’s van Nederlandse makelij als; The Voice of Holland, All you need is Love, So You Think You can Dance. De taal die daarin gebruikt wordt? Je moet het podium ownen, wat een appearance! Je moet kunnen deliveren en ga nou eens uit je comfortzone.

Het grappige is trouwens, dat je daar weer een reactie op krijgt in de vorm van oer-Hollandse programma’s, zoals Heel Holland Bakt, Hart van Nederland en Boer zoekt Vrouw.

Bovendien, mode verandert. Nu vinden we iets cool of relaxed, maar over een tijdje zijn die woorden weer zó 2018!

Ontlening

Taal is dynamisch, niet statisch. Het blijft zich door de tijd heen ontwikkelen. Zo heeft de Nederlandse taal, volgens taalgenootschap Onze Taal, veel woorden overgenomen uit het Latijn, Grieks, Frans en Duits. Dit zijn leenwoorden. Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een breed scala aan Engelse leenwoorden in de Nederlandse taal terecht. Dit kwam door de grote invloeden vanuit Amerika en Engeland. Met de nieuwe gebruiken en producten die we uit die landen overnamen, namen we dus ook de Engelse benamingen over.

Sinds die tijd is de focus van nationaal naar globaal gegaan. Met de internationalisering van bedrijven en instituten kwam ook de internationalisering van het onderwijs. Denk hierbij aan tweetalige middelbare scholen. Bachelors en masters op het hoger onderwijs die alleen in het Engels aangeboden worden. Dit stroomt zelfs over tot de basisschool, waar sommige kleuterklassen zelfs al lessen in de Engelse taal krijgen.

Geen zorgen!

Volgens taalkundige Cor van Bree hoeven wij ons geen zorgen te maken over dat het Nederlands gaat verdwijnen. Hij vertelt in zijn boek dat ontlening een normaal verschijnsel is. Wanneer twee verschillende taalgebieden aan elkaar grenzen is het logisch dat ze elkaars woorden over gaan nemen.

Met de globalisering gaat dit nog een stuk sneller. Nieuwe technologische snufjes worden uitgevonden, maar dan komen de makers of importeurs voor het blok te staan. Hoe gaan we die nou noemen? In deze benoemingsnood is het logisch dat ze de originele naam overnemen of het juist een Engelse naam geven, dan is dat weer handig voor de internationale handel. Niet alleen bedrijven hebben hier last van, maar ook wij als individuen. Iedereen heeft er wel eens last van dat je niet op een woord kan komen. Je kunt niet op de Nederlandse term komen, maar de Engelse term schiet je wel te binnen.

Dit betekent echt niet dat al die Engelse woorden in de Nederlandse taal slecht zijn. In tegendeel. Sommige termen klinken gewoon beter in het Engels. Ik stel mezelf altijd voor als freelance journalist. Want laten we nou eerlijk zijn “Hoi ik ben Jaël en ik ben zzp journalist,” klinkt ook niet echt lekker.